An ninh mạng là gì? Biện pháp bảo vệ an ninh mạng

Trong thời đại số hóa hiện nay, an ninh mạng trở thành một yếu tố quan trọng đối với mọi cá nhân và tổ chức. Với sự phát triển không ngừng của công nghệ thông tin, các mối đe dọa an ninh mạng ngày càng phức tạp và nguy hiểm hơn. Vậy an ninh mạng là gì và có những biện pháp nào giúp bảo vệ hệ thống khỏi các rủi ro tiềm ẩn? Bài viết dưới đây của Viettel IDC sẽ giúp bạn giải đáp những câu hỏi này.

An ninh mạng là gì?

An ninh mạng (Cybersecurity) là tập hợp các biện pháp nhằm bảo vệ hệ thống, mạng và dữ liệu khỏi các cuộc tấn công từ không gian mạng, qua đó đảm bảo tính bảo mật, toàn vẹn và sẵn sàng của thông tin số.

Hiện nay, nền kinh tế số tại khu vực châu Á – Thái Bình Dương đang tăng trưởng vượt bậc và được dự báo sẽ tiếp tục duy trì đà phát triển này trong 5 năm tới. Hàng loạt sáng kiến số hoá đang được triển khai, từ thanh toán điện tử, siêu ứng dụng, IoT, thành phố thông minh, đến các ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), nhằm đáp ứng nhu cầu tăng trưởng và nâng cao hiệu suất cho nhiều doanh nghiệp.

Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi số mạnh mẽ này cũng kéo theo rất nhiều rủi ro an ninh mạng. Theo dữ liệu từ Cục An toàn thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông) trong tháng 6/2024, có đến 90.033 điểm yếu, lỗ hổng an toàn thông tin của các cơ quan, tổ chức tại Việt Nam. Nhiều cơ quan, tổ chức và doanh nghiệp đã trở thành mục tiêu của các cuộc tấn công mạng, gây gián đoạn hệ thống, thiệt hại nghiêm trọng về tài sản, và ảnh hưởng đến nỗ lực bảo đảm an toàn không gian mạng quốc gia.

Theo thông tin từ Công ty an ninh mạng Viettel (Viettel Cyber Security - VCS), trong 6 tháng đầu năm 2024, số lượng thông tin cá nhân bị đánh cắp tăng 50%, số trang web giả mạo tổ chức, doanh nghiệp tăng 4 lần so với cùng kỳ năm 2023, dẫn đến việc gia tăng số vụ lừa đảo, gian lận tài chính. Có đến 46 vụ lộ lọt dữ liệu của doanh nghiệp, tổ chức tại Việt Nam, có khoảng 17.000 lỗ hổng mới xuất hiện, số lượng dữ liệu bị tấn công mã hóa ransomware lên đến 3 Terabyte gây thiệt hại nghiêm trọng ước tính hơn 10 triệu USD.

Những cuộc tấn công này không chỉ gây thiệt hại về tài chính mà còn làm gián đoạn hoạt động kinh doanh, làm tổn hại đến uy tín của doanh nghiệp và thậm chí đe dọa đến an ninh quốc gia. Để đối phó với những thách thức này, an ninh mạng đã trở thành một yếu tố không thể thiếu trong chiến lược phát triển của mọi tổ chức.

Xem thêm:

- Cyber attack là gì? Các loại hình tấn công và giải pháp ngăn chặn phổ biến

- 10 Nguyên nhân gây ra lỗ hổng bảo mật website phổ biến

- Thiệt hại do tấn công mạng: Doanh nghiệp phải gánh chịu những gì?

Tầm quan trọng của an ninh mạng đối với doanh nghiệp

Vai trò của an ninh mạng không chỉ nằm ở việc bảo vệ dữ liệu và hệ thống khỏi các cuộc tấn công mạng, mà còn liên quan trực tiếp đến sự bền vững và uy tín của doanh nghiệp trong dài hạn. Trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ, doanh nghiệp ngày càng phụ thuộc vào công nghệ và dữ liệu để duy trì hoạt động, tương tác với khách hàng và phát triển thị trường. Chính vì vậy, bất kỳ sự xâm nhập nào vào hệ thống đều có thể dẫn đến gián đoạn hoạt động, mất mát tài sản trí tuệ, và làm giảm niềm tin của khách hàng.

Hơn nữa, việc không tuân thủ các quy định về bảo mật thông tin có thể khiến doanh nghiệp phải đối mặt với các hình phạt pháp lý nghiêm trọng và ảnh hưởng tiêu cực đến quan hệ đối tác. Đặc biệt trong các lĩnh vực như tài chính, y tế và thương mại điện tử, nơi dữ liệu của khách hàng và các giao dịch trực tuyến ngày càng trở nên nhạy cảm, an ninh mạng là một rào chắn cần thiết để ngăn chặn các cuộc tấn công có thể gây ra thiệt hại không thể khắc phục.

Bằng cách đầu tư vào các giải pháp an ninh mạng tiên tiến như hệ thống giám sát 24/7, mã hóa dữ liệu, và các công cụ phòng chống tấn công, doanh nghiệp có thể phát hiện và phản ứng nhanh với các mối đe dọa trước khi chúng gây ra thiệt hại. Điều này không chỉ giúp bảo vệ tài sản kỹ thuật số của doanh nghiệp mà còn tạo dựng một nền tảng vững chắc để xây dựng lòng tin của khách hàng, tăng cường khả năng cạnh tranh và bảo đảm sự phát triển bền vững trong môi trường kinh doanh toàn cầu.

Xem thêm: ​

- 10 lỗ hổng phổ biến trong an ninh mạng của doanh nghiệp

- Phát hiện lỗ hổng bảo mật trong doanh nghiệp thông qua VSOC

Các mối đe dọa an ninh mạng

Việt Nam hiện đang dẫn đầu trong top 10 quốc gia bị nhắm mục tiêu bởi phần mềm độc hại Infostealer tại khu vực Châu Á – Thái Bình Dương. Các cuộc tấn công mạng gần đây vào PVoil và Vndirect vào tháng 4 đã gây ra thiệt hại đáng kể, ảnh hưởng tiêu cực đến cả doanh nghiệp và nhà đầu tư.

Sự gia tăng của các cuộc tấn công mạng là kết quả tất yếu của quá trình chuyển đổi số nhanh chóng, nhưng nhiều tổ chức và doanh nghiệp lại chưa có sự đầu tư đầy đủ cho an toàn thông tin. Trong quá trình cải tiến công nghệ, các tổ chức này vô tình để lộ những điểm yếu do không chú trọng đến an ninh mạng ngay từ giai đoạn thiết kế. Chính những điểm yếu này đã biến họ thành mục tiêu dễ dàng cho tin tặc, khiến các cuộc tấn công mạng ngày càng trở nên tinh vi hơn về cả quy mô và phương thức. Cụ thể, mối đe dọa an ninh mạng có thể đến từ:

- Phần mềm độc hại (Malware): Phần mềm độc hại bao gồm virus, worm, trojan, ransomware, spyware và adware. Các phần mềm này xâm nhập vào hệ thống máy tính mà không được phép, có thể đánh cắp thông tin, phá hoại hệ thống, hoặc chiếm quyền kiểm soát máy tính của doanh nghiệp. Trong đó, Malware thường xâm nhập qua các tệp đính kèm email, website không an toàn, hoặc phần mềm bị nhiễm độc. Một số loại malware có thể tự nhân bản và lan truyền qua mạng nội bộ hoặc internet.

- DDoS Attack: DDoS là một trong những hình thức tấn công phổ biến nhất. Kẻ tấn công sử dụng nhiều máy tính bị lây nhiễm để gửi lượng lớn yêu cầu đến một máy chủ hoặc hệ thống, làm cho nó quá tải và không thể hoạt động bình thường. Mục tiêu của DDoS là làm gián đoạn hoặc ngưng trệ hoạt động của dịch vụ, khiến người dùng hợp pháp không thể truy cập vào dịch vụ hoặc thông tin họ cần.

- Phishing: Phishing là hành vi lừa đảo qua email hoặc trang web giả mạo nhằm đánh cắp thông tin cá nhân, thông tin đăng nhập, hoặc dữ liệu tài chính của người dùng. Kẻ tấn công thường giả mạo các tổ chức hoặc cá nhân tin cậy để lừa người dùng cung cấp thông tin nhạy cảm. Các email hoặc website phishing thường rất tinh vi, khiến người dùng khó phân biệt với email hoặc trang web hợp pháp. Chúng có thể chứa liên kết đến các trang web giả mạo hoặc yêu cầu người dùng cung cấp thông tin cá nhân.

- Tấn công khai thác lỗ hổng: Kẻ tấn công có thể tận dụng các lỗ hổng bảo mật trong phần mềm, hệ điều hành, hoặc ứng dụng để xâm nhập vào hệ thống, chiếm quyền kiểm soát hoặc đánh cắp dữ liệu.

- Tấn công qua mạng xã hội: Tấn công qua mạng xã hội là hình thức tấn công mà kẻ tấn công thao túng tâm lý con người để lừa họ tiết lộ thông tin mật hoặc thực hiện các hành động không an toàn. Một ví dụ phổ biến là việc giả làm đồng nghiệp hoặc đối tác kinh doanh để yêu cầu người dùng cung cấp mật khẩu hoặc thông tin đăng nhập vào hệ thống.

- Tấn công mã hóa tống tiền (Ransomware): Ransomware là một loại malware mã hóa các tệp dữ liệu quan trọng trên máy tính hoặc hệ thống mạng và yêu cầu một khoản tiền chuộc để giải mã chúng. Các doanh nghiệp và cá nhân bị tấn công ransomware có thể mất hoàn toàn quyền truy cập vào dữ liệu của mình, gây ra thiệt hại nghiêm trọng về tài chính và danh tiếng.

An ninh mạng không chỉ là một khoản chi phí, mà là một khoản đầu tư chiến lược cho sự phát triển bền vững của doanh nghiệp trong tương lai. Việc đầu tư vào các giải pháp bảo mật và xây dựng một hệ thống an ninh mạng vững chắc giúp doanh nghiệp không chỉ ngăn chặn các cuộc tấn công tiềm ẩn mà còn đảm bảo sự liên tục trong hoạt động, tăng cường sự tin cậy từ khách hàng và giữ vững lợi thế cạnh tranh trên thị trường.

Các biện pháp bảo vệ an ninh mạng

Để nâng cao an ninh mạng, các tổ chức cần thực hiện nhiều biện pháp đồng bộ, bao gồm nâng cao nhận thức và kỹ năng bảo mật cho nhân viên; thường xuyên kiểm tra và đánh giá các lỗ hổng trong hệ thống; triển khai các hệ thống giám sát an ninh hoạt động 24/7; sử dụng các thiết bị và phần mềm bảo mật được cập nhật thường xuyên; và xây dựng các quy trình quản lý mật khẩu nghiêm ngặt. Bằng cách áp dụng đồng thời các biện pháp này, các tổ chức sẽ giảm thiểu đáng kể rủi ro từ các cuộc tấn công mạng, đảm bảo an toàn cho thông tin quan trọng.

Trong bối cảnh các mối đe dọa an ninh mạng liên tục thay đổi và trở nên phức tạp hơn, công nghệ đóng vai trò cốt lõi trong việc bảo vệ tổ chức khỏi các nguy cơ này. Khi xây dựng kế hoạch an ninh mạng, có bốn yếu tố quan trọng cần lưu ý:

Thứ nhất, ban lãnh đạo cần nhận thức rõ tầm quan trọng của an toàn thông tin đối với hoạt động của doanh nghiệp. Điều này đòi hỏi không chỉ sự cam kết từ phía lãnh đạo cấp cao mà còn là sự hiểu biết sâu sắc về các nguy cơ an ninh mạng tiềm ẩn và tác động của chúng đến hoạt động kinh doanh. Lãnh đạo cần tham gia vào việc xây dựng và duyệt các chiến lược an ninh mạng, đồng thời đảm bảo rằng các nguồn lực cần thiết được phân bổ một cách hợp lý để thực hiện các biện pháp bảo vệ.

Thứ hai, cần có một đội ngũ phụ trách có kinh nghiệm và trách nhiệm rõ ràng. Đội ngũ này phải bao gồm các chuyên gia về an ninh mạng với kiến thức sâu rộng về các công nghệ mới nhất, cùng với khả năng phản ứng nhanh chóng và hiệu quả trong trường hợp xảy ra sự cố. Họ phải có trách nhiệm rõ ràng trong việc giám sát, kiểm tra, và duy trì các hệ thống bảo mật, đồng thời thường xuyên cập nhật các chính sách và quy trình để đối phó với các mối đe dọa mới.

Thứ ba, cần xác định chính xác những ứng dụng, dữ liệu và thông tin quan trọng cần bảo vệ cũng như nền tảng lưu trữ của chúng, từ đó áp dụng các giải pháp bảo mật thích hợp. Điều này bao gồm việc phân loại dữ liệu để hiểu rõ giá trị của từng loại thông tin và những hậu quả nếu nó bị xâm phạm. Từ đó, tổ chức có thể triển khai các biện pháp bảo vệ như mã hóa, sao lưu định kỳ, và hạn chế quyền truy cập chỉ đối với những nhân viên thực sự cần thiết. Đồng thời, cần đảm bảo rằng các giải pháp bảo mật được lựa chọn phù hợp với môi trường và hệ thống của doanh nghiệp.

Cuối cùng, việc đầu tư vào hạ tầng CNTT vững chắc là điều cần thiết. Một hạ tầng mạnh mẽ không chỉ cung cấp khả năng phòng thủ tốt hơn mà còn giúp tổ chức dễ dàng mở rộng và nâng cấp khi cần thiết. Đầu tư vào các công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo (AI) và học máy (Machine Learning) có thể giúp phát hiện và ngăn chặn các mối đe dọa an ninh mạng một cách tự động và hiệu quả hơn. Hơn nữa, một hệ thống hạ tầng CNTT vững chắc sẽ đảm bảo tính liên tục trong hoạt động của doanh nghiệp, giảm thiểu rủi ro mất dữ liệu và gián đoạn dịch vụ.

Tổng kết

An ninh mạng là yếu tố không thể thiếu trong việc bảo vệ hệ thống và dữ liệu của doanh nghiệp trước những mối đe dọa ngày càng tinh vi. Việc đầu tư vào các biện pháp bảo vệ an ninh mạng là sự đầu tư dài hạn, giúp doanh nghiệp duy trì hoạt động ổn định và bảo vệ thông tin quan trọng.

Nếu bạn đang tìm kiếm một giải pháp toàn diện để giám sát và bảo vệ hệ thống của mình, dịch vụ Virtual Security Operations Center (vSOC) của Viettel IDC sẽ là lựa chọn hàng đầu nhờ khả năng giám sát liên tục 24/7/365, giúp phát hiện và xử lý toàn diện các vấn đề an toàn thông tin, đảm bảo sự an toàn toàn diện cho tổ chức.

Dịch vụ này được thực hiện bởi đội ngũ chuyên gia hàng đầu về an ninh mạng của Viettel IDC, được công nhận trên toàn cầu với giải thưởng Managed Security Service - Dịch vụ giám sát an toàn thông tin của Cybersecurity Excellence Awards - Giải thưởng quốc tế uy tín về bảo mật, an ninh mạng. Với mức phí hợp lý và cạnh tranh, cùng các cam kết rõ ràng về chất lượng dịch vụ (SLA), khách hàng sẽ trải nghiệm toàn bộ các tính năng ưu việt mà dịch vụ vSOC mang lại.

Để được tư vấn chi tiết hơn về Viettel Virtual SOC, hãy liên hệ với Viettel IDC qua:

- Hotline: 1800 8088 (miễn phí cước gọi)

- Fanpage: https://www.facebook.com/viettelidc

- Website: https://viettelidc.com.vn