Blockchain là gì? Cách hoạt động, đặc điểm và lợi ích

Trong thời gian gần đây, công nghệ Blockchain đã và đang dần trở thành xu hướng trên toàn cầu, trong đó có cả Việt Nam. Có thể nói, ngành công nghệ này đã mang lại nhiều lợi ích to lớn cho doanh nghiệp, từ lĩnh vực tài chính, sản xuất cho đến cả giáo dục hoặc năng lượng. Trong bài viết này, hãy cùng Viettel IDC tìm hiểu kỹ hơn về công nghệ Blockchain là gì, cũng như các lợi thế vượt trội khi doanh nghiệp ứng dụng Blockchain nhé!

Công nghệ Blockchain là gì?

Blockchain (công nghệ chuỗi khối) là công nghệ mã hóa dữ liệu thành các khối khác nhau và kết nối chúng lại thành một chuỗi dài. Khi có thông tin mới, các khối dữ liệu mới sẽ được tạo ra và nối vào khối cũ để tạo thành một chuỗi mới. Do đó, thông tin trong Blockchain sẽ có sự nhất quán theo trình tự thời gian và không thể sửa đổi.

Đặc biệt, những thông tin này đều được sao lưu tự động trên nhiều máy chủ khác nhau đã kết nối với hệ thống Blockchain. Từ đó, giảm thiểu nguy cơ mất dữ liệu, gian lận, đảm bảo tính minh bạch và rõ ràng.

Các phiên bản của công nghệ chuỗi khối Blockchain

Với sự phát triển của công nghệ hiện nay, Blockchain đã trải qua 3 phiên bản nâng cấp sau đây:

- Blockchain 1.0: Là phiên bản đầu tiên của Blockchain chủ yếu tập trung vào việc xây dựng hệ thống thanh toán kỹ thuật số dựa trên tiền mã hóa như Bitcoin. Mục tiêu chính là tạo ra một phương thức thanh toán an toàn và minh bạch, không phụ thuộc vào các tổ chức trung gian.

- Blockchain 2.0: Không chỉ giới hạn ở tiền điện tử, Blockchain 2.0 còn mở rộng phạm vi ứng dụng sang các hợp đồng thông minh và ứng dụng tài chính phức tạp hơn. Ethereum là một trong những nền tảng nổi bật nhất, cho phép người dùng thực hiện các giao dịch chuyển nhượng tài sản thông qua hợp đồng thông minh.

- Blockchain 3.0: Blockchain 3.0 không chỉ giới hạn trong lĩnh vực tài chính mà còn mở rộng ra để giải quyết các vấn đề toàn cầu. Mục tiêu của phiên bản này là tạo ra một xã hội số hóa, nơi mà mọi giao dịch, dữ liệu đều được ghi lại một cách minh bạch và an toàn trên nền tảng blockchain.

Xem thêm:

- Kubernetes Pod là gì? Tìm hiểu chi tiết về Kubernetes Pod

- Node group là gì? Tầm quan trọng trong quản lý Kubernetes

- Công nghệ Container là gì? Lợi ích và hạn chế khi sử dụng

Đặc điểm của công nghệ chuỗi khối Blockchain

- Phi tập trung: Quyền kiểm soát và ra quyết định thuộc về mạng lưới phân tán thay vì tập trung vào cá nhân hay tổ chức, đảm bảo tính minh bạch, hạn chế quyền kiểm soát lẫn nhau.

- Bất biến: Mọi giao dịch phát sinh đều được ghi lại vào chuỗi khối và chia sẻ với các thành viên trong mạng lưới. Do đó, dữ liệu trong Blockchain không thể chỉnh sửa được và sẽ lưu trữ mãi mãi.

- Đồng thuận: Giao dịch chỉ có thể được ghi lại khi đạt được sự đồng thuận của đa số người tham gia mạng lưới.

- Minh bạch: Tất cả thành viên đều có thể theo dõi dữ liệu Blockchain.

Phân loại công nghệ Blockchain

- Public Blockchain (Blockchain công khai): Là chuỗi khối cho phép tất cả mọi người tham gia và thực hiện giao dịch nhưng không thể kiểm soát, thay đổi dữ liệu, ví dụ như Bitcoin và Ethereum.

- Private Blockchain (Blockchain riêng tư): Một tổ chức duy nhất kiểm soát chặt chẽ quyền truy cập và thực hiện giao dịch của một số người dùng cụ thể được tham gia chuỗi. Do đó, mức độ bảo mật của Private Blockchain sẽ cao hơn Public Blockchain.

- Permissioned Blockchain (Blockchain có quyền hạn): Đây là dạng chuỗi khối kết hợp của Private Blockchain và Public Blockchain. Doanh nghiệp có thể kiểm soát quyền truy cập của dữ liệu được lưu trữ trong chuỗi và vẫn công khai những thông tin khác.

Cách thức hoạt động của công nghệ Blockchain

Quá trình hoạt động cơ bản của công nghệ Blockchain gồm các bước sau:

- Giao dịch: Khi một giao dịch được thực hiện, thông tin về giao dịch đó sẽ được gửi đến toàn bộ mạng lưới.

- Xác thực: Các máy tính trong mạng lưới sẽ xác thực giao dịch, kiểm tra xem giao dịch có hợp lệ hay không.

- Tạo khối: Các giao dịch đã được xác thực sẽ được nhóm lại thành các khối và kết nối với nhau thông qua một hàm băm (hash). Hàm băm là chuỗi ký tự duy nhất được tạo ra từ dữ liệu đầu vào. Nếu dữ liệu trong khối bị thay đổi, hàm băm của khối đó và tất cả các khối sau đó cũng sẽ thay đổi. Điều này đảm bảo tính toàn vẹn của dữ liệu.

- Phân tán dữ liệu: Hệ thống phân phối chuỗi dữ liệu mới nhất của sổ cái trung tâm cho toàn bộ những thành viên tham gia trong Blockchain.

Lợi thế khi doanh nghiệp ứng dụng công nghệ Blockchain

Theo nhiều chuyên gia hàng đầu Việt Nam hiện nay, công nghệ Blockchain là cơ hội cho các doanh nghiệp Việt, khi chúng mang lại khả năng lưu trữ hồ sơ giao dịch nhanh chóng hơn và rẻ hơn nhiều.

Dưới đây là một số lợi ích lớn khi doanh nghiệp ứng dụng Blockchain:

Tạo niềm tin cho người dùng

Khi sử dụng công nghệ Blockchain, doanh nghiệp sẽ dễ dàng dành được lòng tin của khách hàng hơn, bằng cách cho phép khách hàng kiểm tra thông tin giao dịch kinh doanh liên quan cho mình.

Các thông tin này đều được trình bày một cách minh bạch. Các khối Blockchain có liên kết chặt chẽ với nhau, đồng thời, chúng đều được xác nhận kỹ lưỡng bởi các thành viên trong hệ thống mạng, đảm bảo tính an toàn cao nhất cho thông tin và giảm được tối đa các rủi ro về gian lận, lừa đảo khi giao dịch giữa các khách hàng.

Tăng tính bảo mật và quyền riêng tư

Các hệ thống sử dụng công nghệ Blockchain sẽ mang lại lợi ích vượt trội về tính bảo mật cho người dùng. Cụ thể, Blockchain sẽ tạo ra một bản ghi cố định cho các giao dịch (không thể thay đổi) bằng cách mã hóa end-to-end, giúp tăng tính bảo mật và loại bỏ tình trạng gian lận.

Công nghệ Blockchain có tính bảo mật cao

Bên cạnh đó, dữ liệu của công nghệ Blockchain được lưu trữ trên 1 mạng máy tính. Điều này khiến cho các hacker hoặc virus, những nguồn nguy hiểm tiềm tàng khó tấn công vào hệ thống này hơn, giúp đảm bảo tính bảo mật. Ngược lại, với các hệ thống máy tính thông thường có hệ thống cơ sở dữ liệu lưu trữ trên máy chủ sẽ dễ bị tấn công hơn.

Hơn nữa, công nghệ Blockchain có chức năng hỗ trợ ẩn danh dữ liệu cũng như hạn chế quyền truy cập, giúp đảm bảo tốt tính năng riêng tư cho người dùng. Đây là một trong những lợi ích đặc biệt không thể không kể đến khi phải trả lời cho câu hỏi: “Lợi thế khi doanh nghiệp ứng dụng công nghệ Blockchain là gì?”.

Tiết kiệm chi phí

Cuối cùng, hệ thống công nghệ Blockchain cũng sẽ giúp cắt giảm chi phí tối đa cho các tổ chức doanh nghiệp ứng dụng công nghệ này. Có thể nói, Blockchain là công cụ giúp doanh nghiệp triển khai các giao dịch hiệu quả hơn, giảm bớt các chi phí thủ công như là tổng hợp dữ liệu, xử lý thông tin.

Bên cạnh đó, Blockchain cũng giúp đơn giản hóa các quy trình báo cáo cũng như kiểm toán trong doanh nghiệp, giúp tiết kiệm thời gian và công sức cho nhân sự. Nhìn xa hơn, việc ứng dụng Blockchain giúp doanh nghiệp có thể cắt giảm một lượng lớn chi phí bằng cách loại bỏ những nhà cung cấp trung gian và bên thứ ba, thay vào đó chỉ cần sử dụng công nghệ Blockchain.

Ứng dụng công nghệ Blockchain vào các lĩnh vực

Hiện nay, công nghệ Blockchain đã được ứng dụng vào nhiều lĩnh vực như:

- Tiền điện tử là ứng dụng phổ biến nhất, điển hình là Bitcoin.

- Hợp đồng thông minh: Hợp đồng thông minh cho phép các doanh nghiệp tự vận hành các thỏa thuận kinh doanh mà không cần đến bên thứ ba. Được xây dựng trên nền tảng blockchain, các chương trình này tự động thực thi khi các điều kiện được thỏa mãn, đảm bảo giao dịch diễn ra một cách chính xác, minh bạch.

- Quản lý chuỗi cung ứng: Doanh nghiệp có thể dễ dàng theo dõi quy trình của từng sản phẩm từ nhà máy đến nơi phân phối thông qua công nghệ Blockchain. Từ đó, giảm thiểu tối đa rủi ro gian lận hàng giả, tối ưu hóa quy trình và giảm chi phí quản lý.

- Y tế: Blockchain được sử dụng để lưu trữ hồ sơ y tế và chia sẻ thông tin dễ dàng giữa các bệnh viện, bác sĩ. Từ đó, giúp cải thiện chất lượng dịch vụ y tế và rút ngắn thời gian điều trị.

Câu hỏi liên quan đến công nghệ Blockchain

Blockchain có phải tiền ảo không?

Blockchain không phải là tiền ảo hay tiền điện tử. Bởi vì Bitcoin là một trong những ứng dụng đầu tiên và nổi tiếng nhất của công nghệ Blockchain khiến mọi người thường nhầm lẫn hai khái niệm này với nhau.

Cơ sở dữ liệu khác gì chuỗi khối?

Cơ sở dữ liệu và chuỗi khối đều là công cụ để lưu trữ và quản lý dữ liệu, nhưng hoạt động theo những cơ chế hoàn toàn khác nhau:

- Cơ sở dữ liệu: Tất cả dữ liệu lưu trữ tại một hoặc một vài máy chủ trung tâm và được quản lý bởi một cá nhân/tổ chức. Dữ liệu có thể được sửa đổi một cách dễ dàng.

- Chuỗi khối: Dữ liệu phân tán trên nhiều máy tính trong mạng lưới và không bị chi phối hoàn toàn bởi một cá nhân hay tổ chức nào. Dữ liệu trong chuỗi khối không thể thay đổi, xóa bỏ.

Công nghệ Blockchain là sự kết hợp giữa 3 loại công nghệ nào?

Công nghệ Blockchain là sự kết hợp của 3 loại công nghệ: Mật mã học, mạng ngang hàng và lý thuyết trò chơi:

- Mật mã học (Cryptography): Mật mã học sử dụng các thuật toán phức tạp để mã hóa dữ liệu, tạo ra các địa chỉ ví và chữ ký số, đảm bảo tính bảo mật của mỗi giao dịch.

- Mạng ngang hàng (Peer-to-Peer Network): Blockchain hoạt động trên một mạng lưới các máy tính (node) kết nối trực tiếp với nhau. Mỗi node đều lưu trữ một bản sao của chuỗi khối giúp phân tán dữ liệu và tăng cường độ bảo mật.

- Lý thuyết trò chơi (Game Theory): Lý thuyết trò chơi đóng vai trò quan trọng trong việc thiết kế các cơ chế đồng thuận. Các cơ chế này giúp các node trong mạng đạt được sự đồng thuận về trạng thái hiện tại của chuỗi khối, đảm bảo tính nhất quán.

Công nghệ Blockchain có thể sẽ biến mất khi nào?

Công nghệ Blockchain chỉ thực sự biến mất khi không còn kết nối internet trên toàn cầu.

Tổng kết

Trên đây là các thông tin chi tiết nhất về khái niệm công nghệ Blockchain là gì, cũng như các lợi thế vượt trội khi doanh nghiệp ứng dụng Blockchain. Nếu doanh nghiệp của bạn muốn đón đầu xu hướng và triển khai công nghệ này, đừng ngần ngại liên hệ Viettel IDC để được hỗ trợ nhé! Chúng tôi hiện đang là đơn vị uy tín hàng đầu tại Việt Nam trong lĩnh vực cho thuê Ethereum Node để triển khai công nghệ Viettel Blockchain Node cho các doanh nghiệp.

Để tìm hiểu thêm về dịch vụ, vui lòng liên hệ đến Viettel IDC:

- Hotline: 1800 8088 (miễn phí cước gọi)

- Fanpage: https://www.facebook.com/viettelidc

- Website: https://viettelidc.com.vn